Verhoogd cortisol
Verhoogd cortisol: het effect van stress op jouw lichaam en hoe je het herstelt
Wist je dat langdurige stress je hormoonhuishouding flink uit balans kan brengen? Bij MIO Personal Training in Nijmegen zien we regelmatig mensen met vage klachten zoals vermoeidheid, gewichtstoename en slaapproblemen. Een vaak vergeten oorzaak hiervan is een verhoogde cortisolspiegel.
In deze blog leggen we uit wat verhoogd cortisol precies is, hoe je het herkent en belangrijker: wat je kunt doen om je lichaam weer in balans te krijgen.
Wat is cortisol?
Cortisol is een hormoon dat door je bijnieren wordt aangemaakt. Het speelt een cruciale rol in je lichaam, zoals het:
- Reguleren van je bloedsuiker en bloeddruk
- Beïnvloeden van je slaap-waakritme
- Ondersteunen van je immuunsysteem
- Helpen omgaan met stress (de bekende fight-or-flight-reactie)
- Een korte piek in cortisol, bijvoorbeeld bij een spannende gebeurtenis, is gezond en functioneel. Maar als je lichaam langdurig te veel cortisol aanmaakt, dan spreek je van verhoogd cortisol of hypercortisolisme.
Oorzaken van verhoogd cortisol
Verhoogd cortisol ontstaat meestal niet door één enkele factor, maar door een combinatie van fysieke en mentale belasting. Denk aan:
- Chronische stress (werkdruk, relatieproblemen, financiële zorgen)
- Slaaptekort of onregelmatig slaapritme
- Overmatige cafeïne- of suikerinname
- Overtraining zonder voldoende herstel
- Ontstekingen of infecties
- Langdurig gebruik van medicatie zoals prednison
- Zeldzame hormonale aandoeningen zoals het syndroom van Cushing
Symptomen van verhoogd cortisol
De klachten kunnen zich geleidelijk ontwikkelen, waardoor ze vaak niet direct worden herkend. Veelvoorkomende symptomen zijn:
- Slechter slapen of doorslaapproblemen
- Gewichtstoename, vooral rond de buik
- Vermoeidheid en prikkelbaarheid
- Spierafbraak of spierzwakte
- Een verlaagde weerstand
- Concentratieproblemen en brain fog
- Meer trek in zoet, vet of zout eten
- Menstruatieklachten of onregelmatigheden
Herken je jezelf hierin? Dan is het tijd om in actie te komen.
Wat kun je doen om cortisol te verlagen?
Bij MIO personal training kijken we holistisch naar jouw gezondheid. We pakken verhoogd cortisol aan via leefstijl, voeding, beweging en herstel.
1. Verlaag je stressniveau:
- Plan dagelijks korte ontspanningsmomenten
- Ademhalingsoefeningen, yoga of mindfulness
- Vermijd constante prikkels en multitasking
2. Optimaliseer je slaap:
- Ga op vaste tijden naar bed en sta op vaste tijden op
- Vermijd schermen minstens een uur voor het slapen
- Zorg voor een koele, donkere slaapkamer
3. Beweeg slim, niet te fanatiek:
- Rustige wandelingen of yin yoga
- Krachttraining met voldoende rustdagen
- Vermijd uitputtende cardio of te veel intensieve trainingen
4. Voel je lichaam:
- Eet gebalanceerd met voldoende eiwitten, gezonde vetten en vezels
- Beperk suiker, cafeïne en alcohol
- Eet regelmatig om je bloedsuiker stabiel te houden
5. Creëer ruimte voor herstel:
- Zoek steun bij vrienden, familie of een coach
- Stel grenzen, zowel op werk als privé
- Supplementen zoals magnesium of ashwagandha kunnen helpen, maar altijd in overleg met een arts
Wanneer ga je naar de huisarts?
Als je langere tijd klachten ervaart en het gevoel hebt dat je hormonale balans verstoord is, neem dan contact op met je huisarts. Soms is bloedonderzoek nodig om inzicht te krijgen in je cortisolwaarden.
MIO personal training helpt je verder
Bij MIO personal training in Nijmegen begeleiden we klanten die kampen met stressklachten, vermoeidheid of hormonale disbalans. We combineren persoonlijke coaching, leefstijladvies en effectieve training op maat. Want jouw gezondheid is meer dan alleen beweging – het begint met balans.
Wil jij werken aan een gezonder lichaam, beter herstel en meer rust in je hoofd?
Neem vrijblijvend contact met ons op of plan een intakegesprek bij MIO personal training.
